Alles over Serotonine – Symptomen en Oplossingen

Serotonine staat bekend om de cruciale rol die het speelt met betrekking tot ons welzijn en algehele gezondheid. Het wordt ook wel gelukshormoon genoemd. Maar wat gebeurt er als we er te weinig van  aanmaken. En wat kunnen we aan tekort aan serotonine doen?

In dit artikel komen de volgende onderwerpen aan bod:

• • Wat is de functie van serotonine in het lichaam?
  • Hoe herken je serotoninegebrek?
  • Serotonine en het spijsverteringsstelsel
  • Oorzaken van een laag serotoninegehalte
  • Hoe test je het serotoninegehalte?
  • 8 stappen om je serotoninegehalte te verhogen
  • Gebruik van antidepressiva
  • Behandeling van serotonine tekort

  

  Wat is de functie van serotonine in het lichaam?

  Serotonine is een belangrijke neurotransmitter in het centrale zenuwstelsel. Het is een chemische stof in de hersenen die betrokken is bij de overdracht van signalen tussen zenuwcellen. De neurotransmitter is nauw verbonden met een flink aantal hersenfuncties. Een van de meest bekende effecten van serotonine op het centrale zenuwstelsel is de invloed op je stemming.

  Andere functies waar serotonine in de hersenen invloed op heeft, zijn je geheugen, leervermogen, spijsvertering, eetlust en slaap-waakritme.  Maar ook op je beleving van pijnprikkels en je cardiovasculaire systeem, waaronder je bloeddruk.

  Serotonine geeft een gevoel van innerlijke rust, geluk en tevredenheid. De neurotransmitter onderdrukt negatieve emoties als agressie, verdriet en angst.

  Hoe herken je serotoninegebrek?

  Op de vraag: kan je te weinig serotonine hebben?, is het antwoord: ja. Omdat serotonine van invloed is op zoveel verschillende functies in de hersenen, is een goede balans van groot belang. Daarom kunnen mensen die met een tekort worstelen, allerlei klachten ervaren. Hoewel de symptomen per persoon variëren, zijn er een aantal veel voorkomende tekenen die mogelijk wijzen op serotonine gebrek.

  Heb ik een serotonine tekort? Herken de volgende symptomen:

• • Chronische vermoeidheid
  • Slaapproblemen
  • Piekeren
  • Verhoogde gevoeligheid voor pijn
  • Spijsverteringsproblemen, verminderde eetlust
  • Problemen met concentratie en geheugen
  • Niet of nauwelijks zin in seks

  Psychische klachten, zoals stemmingswisselingen, kunnen ook een aanwijzing zijn van te weinig serotonine. Dit varieert van een licht gevoel van onbehagen, tot regelrechte somberheid.

  In ernstige gevallen resulteert een tekort aan de neurotransmitter in angst en paniek (angststoornissen) of depressie.
  Hier vind je meer informatie over de meest voorkomende angsten.

  Ook kan een laag serotonine gehalte gepaard gaan met burn-out, of wijzen op een naderende burn-out.
  Lees hier alles over burn-out, de symptomen en herstel.

  Hoe een serotonine tekort invloed heeft op je zelfvertrouwen en humeur

  Te weinig serotonine zorgt eveneens regelmatig voor minder zelfvertrouwen en onzekerheid over je eigen kunnen. En invloed hebben op je humeur. Mensen met een lager serotonineniveau noemen vaak symptomen als gevoelens van verdriet, onrust, agitatie of zelfs woede.

  Kun je teveel serotonine hebben?

  Een veel te hoog serotoninegehalte komt zelden voor. Over het algemeen alleen als gevolg van serotonine verhogende drugs. Het leidt tot een te snelle hartslag. In extreme gevallen resulteert het in overlijden.

  Serotonine en het spijsverteringsstelsel

  Serotonine bevindt zich ook in het spijsverteringsstelsel. Daar speelt serotonine als neurotransmitter een belangrijke rol. Ongeveer 90 procent wordt aangemaakt in ons spijsverteringsstelsel en met name opgeslagen in de darmwand.
  Het zorgt voor verschillende processen. Zoals voor de samentrekkingen van de darmwand die zorgdragen voor het transport van voedsel en afvalstoffen door het spijsverteringskanaal. Serotonine beïnvloedt zo de opname van voedingsstoffen en kan van invloed zijn op je eetlust en het gevoel van verzadiging.

  Ook wordt er steeds meer bewijs verzameld dat wijst op de invloed van de darmen op je hersenen en je stemming en de rol van onder meer serotonine daarin. De verbinding tussen darmfunctie en stemming, wordt vaak aangeduid als de darm-hersen-as. De relatie tussen die twee is ingewikkeld en wordt nog steeds actief onderzocht.

  Oorzaken van een laag serotoninegehalte

  Er zijn verschillende risicofactoren die kunnen bijdragen aan een laag gehalte aan aanwezige serotonine. Het kan gaan om genetische factoren, je voedingspatronen/ dieet, je levensstijl, chronische stress en bepaalde medische aandoeningen en medicatie.

  Genetische factoren

  Sommige mensen hebben een genetische aanleg waardoor van nature minder serotonine receptoren aanwezig zijn. Of serotonine receptoren die niet goed functioneren.
  Deze receptoren zijn als kleine deurtjes op de oppervlakte van onze cellen. Ze wachten op serotonine dat wordt gebruikt om boodschappen door te geven. Wanneer het zich aan de receptor bindt, opent het de deur en laat het een boodschap binnen in de cel.

  Het zijn deze boodschappen die de verschillende processen in ons lichaam beïnvloeden, zoals ons humeur, eetlust, slaap, geheugen enz. Er zijn verschillende soorten serotonine receptoren die allemaal een beetje anders werken. Wanneer dit niet goed functioneert, merk je dit aan één of meer van de eerder genoemde symptomen die gepaard gaan met een tekort.

  Verstoring van serotonine vervoer

  Om te voorkomen dat schadelijke stoffen de hersenen binnendringen, hebben we allemaal een beschermend mechanisme in ons lichaam dat de hersenen afschermt van stoffen in het bloed. Dit heet de bloed hersenbarrière.

  Serotonine kan daarom niet zomaar vrij vanuit het bloed naar de hersenen. Om de hersenen te bereiken, moet het worden getransporteerd door speciale eiwitten die aanwezig zijn in de bloed-hersenbarrière. Wanneer de regulatie daarvan verstoord is, kan dit leiden tot veranderingen in de serotoninespiegels in de hersenen.

  Enkele oorzaken voor die verstoring zijn auto-immuunziektes en infecties, ontstekingen, bepaalde medicijnen en genetische variaties.

  Dieet en levensstijl

  Je dieet kan ook een grote invloed hebben op de hoeveelheid serotonine en oorzaak zijn van een tekort. En dat is iets waar je, in tegenstelling tot bijvoorbeeld je genetische aanleg, zelf 100 procent invloed op hebt. Gezonde voeding is belangrijk. Want voldoende inname van vitamines en mineralen en andere nuttige voedingsstoffen heeft effect op de aanmaak van serotonine.

  Beweeg je weinig of helemaal niet, heb je te weinig slaap of last van langdurige blootstelling aan stress? Dan zijn dat ook risicofactoren voor serotonineproblemen die je zelf in de hand hebt. Je hebt een verkeerde levensstijl die je kunt veranderen.

  Lees meer over stress en stress oplossingen:
  Vermoeidheid door stress
  Hartkloppingen door stress
  Verkeerd ademen door stress
  Slaapklachten door stress

  Hoe test je het serotoninegehalte?

  Een serotonine tekort vaststellen is complex. Serotonine meten om te kijken of je een tekort of te veel hebt, kan niet door middel van een standaard bloedtest. De hoeveelheid is een momentopname en geeft geen uitsluitsel over de manier waarop je hersenen met de neurotransmitter omgaan. Niemand kan dus met zekerheid zeggen dat het niveau van je ‘gelukshormoon’ goed is. Afhankelijk van je klachten wordt vaak aangenomen dat er sprake is van een serotoninetekort.

  8 stappen om je serotoninegehalte te verhogen

  Er zijn verschillende manieren om het serotonine gehalte in je lichaam omhoog te krijgen. En zo je humeur te verbeteren en andere symptomen te verlichten. Deze variëren van aanpassingen aan je dieet en levensstijlveranderingen tot het gebruik van bepaalde medicijnen.

  1 – Zorg voor voldoende slaap

  Ons waak-slaapritme wordt geregeld door het hormoon melatonine.  Het lichaam zet serotonine om in melatonine hormonen met behulp van een aantal vitamines en mineralen. Als er veel melatonine wordt aangemaakt, worden we slaperig.

  Aan de andere kant heeft slaap ook een directe impact op het serotonineniveau. Chronisch slaaptekort leidt namelijk tot veranderingen in de hersenen. Ze worden minder gevoelig voor serotonine. Zorg er dus voor dat je voldoende slaap krijgt. Bekijk hier de online training Hulp bij slapeloosheid

  2 – Probeer meditatie of yoga.

  Bij stressvolle situaties reageert ons lichaam met een verhoogde productie van stresshormonen, zoals cortisol en adrenaline. Deze stresshormonen hebben invloed op de serotonineproductie en regulatie ervan in de hersenen. Meditatie, ontspanningsoefeningen en yoga helpen stress te verminderen. Het is dus goed om daarmee aan de slag te gaan.

  3 – Beweeg

  Ga regelmatig sporten, want lichamelijke activiteit kan al snel de aanmaak van serotonine verhogen. Dit komt doordat beweging de productie van het ‘gelukshormoon’ stimuleert. En tegelijkertijd ook endorfines (andere ‘gelukshormonen’). Serotonine werkt samen met andere neurotransmitters waaronder dopamine (dit wordt aangemaakt wanneer je dingen doet die volgens je hersenen moeten worden beloond).

  Het belang van regelmatige lichaamsbeweging tegen serotonine tekort

  Regelmatige lichaamsbeweging is een effectieve manier om je stemming te verbeteren en je algehele gezondheid te bevorderen. Probeer een vorm van beweging te vinden die je leuk vindt, zodat je gemotiveerd blijft om actief te blijven, zoals wandelen, joggen, zwemmen, fietsen. Sporten helpt ook om stress te voorkomen doordat serotonine het effect van cortisol helpt te neutraliseren.

  4 – Doen wat je leuk vindt

  Het zal je niet verbazen: activiteiten die je leuk vindt, zoals schilderen, tuinieren of muziek luisteren, dragen bij aan een verbeterde stemming. Maak daar gebruik van en maak er regelmatig tijd voor vrij.

  5 – Breng tijd door in de natuur en zorg voor zonlicht

  Probeer zeker 15-30 minuten per dag tijd buiten door te brengen in de natuur. Het liefste natuurlijk meer.

  Blootstelling aan zonlicht kan ook helpen bij het verhogen van de serotonineniveaus. Dit komt omdat zonlicht de productie van vitamine D in het lichaam stimuleert, wat op zijn beurt de serotonineproductie kan verhogen.

  6 – Eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan tryptofaan

  Omdat de meeste serotonine in de darmen aangemaakt wordt, helpt het eten van eiwitten om je serotonine niveau omhoog te krijgen. Eiwitten bevatten aminozuren, waaronder het aminozuur tryptofaan, die essentieel zijn voor de productie van serotonine.

  Tryptofaan aminozuren zijn te vinden in verschillende voedingsmiddelen. Waaronder vlees, vis, zuivelproducten, noten en zaden, bonen en linzen, eieren, bruine rijst en bepaalde groenten en fruit, zoals bananen en ananas. Ook vette vis en complexe koolhydraten zijn aan te bevelen.

  

  7 – Zorg voor een gezond darm-microbioom

  Denk ook aan voldoende vezels, probiotica (goede bacteriën) en voedingsstoffen die bijdragen aan een gezond darm-microbioom. Darm- microbioom is de naam voor de bacteriën en andere micro-organismen die in je maagdarmstelsel leven. Het microbioom speelt een cruciale rol bij de darmgezondheid en heeft ook invloed op het zenuwstelsel. Het kan communiceren met de hersenen via verschillende signaleringsmechanismen, waaronder de productie van serotonine. En kan zo dus van invloed zijn op je stemming.

  8 – Serotonine aanvullen met pillen

  Je kunt serotonine aanvullen door middel van medicatie. Maar dit zou het laatste mogen zijn om te overwegen. Bespreek het goed met je arts en lees een bijsluiter altijd minstens 2x voordat je pillen neemt.

  Het allerbeste om serotonine te verhogen

  Ben je iemand die achterover wil leunen, hopend dat je probleem met pillen ooit oplost? Dan is dit niet voor jou. Maar ben je iemand die van aanpakken houdt en absoluut geen pillen neemt? Dan is MindTuning® een methode om iedere vorm van stress te elimineren, die je innerlijke rust geeft, ervoor zorgt dat je beter slaapt en je zelfvertrouwen toeneemt. Pas je toe wat je leert, dan verdwijnt angst en depressie als sneeuw voor de zon. Een sneller resultaat is vrijwel onmogelijk. Wil je een investering doen in de kwaliteit van je leven dan is MindTuning voor jou de oplossing. Geïnteresseerd? Klik hier.

  Gebruik van antidepressiva

  De beste en meteen ook de slechtste manier om je serotonine niveau door een arts te laten beoordelen is aan de hand van je psychische en lichamelijke klachten. Er is geen andere manier. En het voorschrijven van selectieve serotonineheropnameremmers is daarom altijd een experiment dat ook verkeerd kan uitpakken. Lees daarom altijd minstens 2x de bijsluiter voordat je selectieve serotonineheropnameremmers inneemt.

  Selectieve serotonine heropnameremmers verhogen het serotonineniveau in de hersenen, maar vormen ook weer een risico omdat niet gemeten kan worden of er een teveel aan serotonine is, of dat er sprake is van te weinig. Er zijn tal van deskundigen die tegen het voorschrijven zijn van deze pillen.

  Bijwerkingen

  In sommige gevallen kan het nodig zijn om medicatie te gebruiken om het serotoninegehalte op peil te krijgen. Dit is meestal het geval bij mensen die lijden aan ernstige stemmingsstoornissen zoals depressie. Hoewel antidepressiva effectief kunnen zijn, hebben ze ook bijwerkingen. Het is daarom belangrijk om met een zorgverlener rustig te overleggen voordat je met een behandeling met antidepressiva begint.

  Behandeling van serotonine tekort

  Als je symptomen ervaart die op een tekort kunnen wijzen, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken die inzichten en gereedschappen aanreikt die het serotonine-level een boost geeft. Afhankelijk van de ernst van je symptomen, kan je arts een behandeling aanbevelen. Zoals het veranderen van je dieet, het verhogen van je lichamelijke activiteit en andere lifestyle verbeteringen, of het voorschrijven van medicatie.

  Behandeling van mentale klachten door een tekort aan serotonine

  Een arts zal je voor mentale klachten waarschijnlijk doorsturen naar een psycholoog en soms naar een psychiater. Feit is dat als je geen angsten of depressieve gevoelens hebt, het met je serotonine level meestal wel goed zit. Vaak wordt gekozen voor cognitieve gedragstherapie.

  Beste serotonine booster

  De beste booster van serotonine is nog altijd MindTuning®. Op voorwaarde dat je super gemotiveerd bent en actief aan je depressie, stress, burn-out of angststoornis wilt werken. Het kost wat, maar dan heb je ook wat. Al meer dan 30 jaar is dit de snelste methode tegen stress en angst gerelateerde problemen. Meestal de 1e keuze voor professionals voor wie tijd en kwaliteit van leven belangrijk is. Wil je meer weten over onze groepstrainingen, persoonlijk consult of Online trainingen? Klik dan hier.