Burn-out symptomen

Ben ik burn-out? Op deze pagina lees je alles over de psychische burn-out symptomen en de lichamelijke burn-out symptomen. En over angsten en onzekerheden. Want dat kunnen ook symptomen van burn-out zijn. Bovendien krijg je nuttige tips die je helpen om te herstellen van burn-out.

Met begrip en kennis over burn-out symptomen kom je zelf namelijk al een heel eind. Op deze pagina is daarom al onze kennis samengebracht. 27 jaar ervaring op het gebied van burn-out en het begeleiden van duizenden mensen ligt hieraan ten grondslag,

19 psychische burn-out klachten en symptomen

Burn-out is het gevolg van langdurige stress. Je bent geestelijk uitgeput. Ook lichamelijk voel je je opgebrand. Hieronder lees je de meest voorkomende burn-out symptomen en nuttige tips om:

• Stress te reduceren
• Het lekken van kostbare energie te voorkomen
• Je brein en lichaam te vitaliseren

*Weinig of geen energie

Weinig of geen energie is een van de bekendste burn-out symptomen. Alles is opeens een enorme opgave voor je. De meest simpele handelingen kosten je enorm veel moeite. Je hebt er de energie niet voor.

Burn-out symptomen Tip 1
Je probeert controle te krijgen over wat er met je gebeurt. Maar controle over jezelf is absoluut onmogelijk. Zelfs als je 10 levens zou hebben. Je kunt het vergelijken met het leggen van je hand op een gloeiend hete kachel. En dan proberen om controle over de pijn te krijgen… Daarom: accepteer dat je op dit moment weinig of geen energie hebt. En richt je aandacht op zaken waarop je wel invloed hebt. Stel kleine doelen. Zo voorkom je het weglekken van energie.

*Nergens zin in

Nergens zin in hebben valt ook onder de burn-out symptomen bij uitstek. Als je nergens zin in hebt, mis je een levensdoel waar je hart sneller van gaat kloppen.

Burn-out symptomen Tip 2
Probeer je eens te herinneren wat je als kind graag deed. Was het tekenen, schilderen, kleien, toneelspelen, dansen, zingen, lekker buiten zijn, of iets anders? Pak dat weer op. Doe het om de vreugde die het geeft. Dus zonder dat het ergens toe hoeft te leiden. Doen wat je hart laat zingen geeft energie.

*Geheugenproblemen

Je bent soms te moe om je geheugen goed te laten werken. Omdat je dit niet gewend bent, raak je gefrustreerd. Daarom ontstaat er verzet. Het gevolg is dat de manier waarop je eerder informatie uit je geheugen verzamelde bent kwijtgeraakt.

Burn-out symptomen Tip 3
Breng je blik regelmatig iets naar boven als je je iets wilt herinneren. Kijk je naar beneden? Dan kom je nauwelijks bij informatie. Je hebt je ogen nodig om in je brein bibliotheek te komen. Zo zijn we nu eenmaal gemaakt. Je ogen net iets naar boven draaien is de beste manier. Het maakt niet uit of je recht naar boven of iets opzij naar boven kijkt. Je gaat het vanzelf goed doen.

*Concentratieverlies

Je kunt je met moeite nog concentreren. En als het al wel even lukt ben je snel afgeleid.

Burn-out symptomen Tip 4
Concentreer je op iets wat je leuk vindt en waar meer zintuigen bij betrokken zijn. Bijvoorbeeld koken, tuinieren, seks, tennis, golf. Iedere minuut, kwartier, uur dat je volledig geconcentreerd met iets bezig bent is een stap voorwaarts.

*Gevoelens van onzekerheid

Wanneer je niet meer kunt wat voorheen vanzelfsprekend was, ga je vaak negatief over jezelf denken. En jezelf misschien zelfs verwijten maken. Je praat jezelf zo steeds dieper de put in.

Burn-out symptomen Tip 5
Let eens op hoe onaardig je vaak tegen jezelf praat. Of in je hoofd zelfs tegen jezelf schreeuwt. Dat zou je tegen een ander nooit doen. Want dan wil die ander al snel niets meer met je te maken hebben.
Vertel jezelf zo vaak mogelijk wat je wel kunt. Motiveer jezelf, zoals je dat bij een ander zou doen. Moeilijk? Begin dan met: ik kan praten, ik kan lopen, enz. Het lijkt misschien kinderachtig. Maar als je hiermee serieus aan de slag gaat, pakt je brein het op. Daardoor zal je steeds meer te binnen schieten waar je goed in bent. En neemt je eigenwaarde toe.

*Jezelf snel ergeren

Je bent als je burn-out bent je veerkracht kwijt. Je kunt je aan het minste en geringste enorm ergeren.

Burn-out symptomen Tip 6
Jezelf ergeren gaat gepaard met negatief denken over iets of iemand. Het is een gesprek in jezelf met jezelf. Laat je innerlijke denkstem monotoon en in een wat lagere toon dan je gewend bent klinken. Of in slow motion, alsof een tape vertraagd wordt afgespeeld. Je neemt op deze manier meer afstand van je gedachten. Ze verliezen daardoor aan impact.

*Gevoel van machteloosheid

Machteloosheid is het gevolg van denken aan wat je niet wilt. Bijvoorbeeld: Ik wil niet burn-out zijn.

Burn-out symptomen Tip 7
Richt voortaan je aandacht op wat je wél wilt. En zet er het woord ‘hoe’ voor. Hoe kan ik… Je geeft je brein zo opdracht om in oplossingen en mogelijkheden te gaan denken. Je transformeert jezelf van slachtoffer naar iemand die het heft in eigen hand neemt.

*Piekeren

Veelvuldig piekeren is niet alleen één van de burn-out symptomen. Het is ook een oorzaak van burn-out. Je bent verstrikt geraakt in een constante stroom van zich herhalende gedachten. Die niets oplossen, ook. Denken in cirkels en daar niet uit kunnen ontsnappen vreet energie. En daarvan heb je al zo weinig.

Burn-out symptomen Tip 8
Realiseer je dat negatieve gesprekken met jezelf in je hoofd zorgen voor minder prettige innerlijke filmpjes. En die filmpjes zorgen op hun beurt voor vervelende gevoelens. Het lijkt wellicht een beetje een vreemde tip, maar probeer het volgende eens uit. Draai zo nu en dan een gedachte die je hebt om. ‘Waarom moet mij dat overkomen?’, wordt dan: ‘Moraaw teom jim tad nemokrevo?’ Het maakt dat je even stopt met piekeren. Omdat je nu eenmaal niet 2 dingen tegelijk kunt doen. Je brengt op die manier een onderbreking tot stand in de maalstroom van het doelloos denken in cirkels.

*Minder zelfvertrouwen

Burn-out zorgt voor een enorme deuk in je zelfvertrouwen. Je hebt geen grip meer op jezelf, zo lijkt het. Allerlei zaken die vroeger normaal waren, gaan nu moeizaam of helemaal niet. In het ergste geval lukt het amper nog om een boterham voor jezelf te smeren.

Burn-out symptomen Tip 9
Als je gericht bent op wat niet lukt, ondermijn je je zelfvertrouwen steeds verder. Schrijf daarom elke dag 3 successen op. Hoe klein ze in jouw beleving ook zijn, dat maakt niet uit. Want een succes is een succes.
Als je dit serieus oppakt dan zorgt dat voor een andere mindset. Je gaat gaandeweg positiever over jezelf denken. En je zelfvertrouwen groeit. Bouwen aan zelfvertrouwen is een belangrijke stap op weg naar genezing.

*Angst- en paniek klachten

Had je al een beetje last van lichte niet-reële angst- of paniek klachten? Dat hebben veel mensen namelijk. Dan kunnen ze verergeren wanneer je burn-out bent.

Burn-out symptomen Tip 10
Je zult merken dat je vaak in gedachten bent als je burn-out bent. En dat de buitenwereld niet goed tot je doordringt. Die gedachten zijn meestal niet positief. Ze zorgen voor negatieve plaatjes in je hoofd. Je lichaam reageert hierop. Je hart gaat bijvoorbeeld sneller kloppen, je hebt een hoge adem, enz. Voordat je het weet eindigt dit in een paniekaanval.

Voorkomen

Je kunt dit voorkomen door je ogen zo vaak mogelijk de kost te geven. En dus de wereld om je heen in je op te nemen. Niet dat je de dingen die je ziet moet benoemen. Maar het is wel de bedoeling dat je visueel bewust bent van je omgeving. Dwing jezelf daartoe. Als je kijkt naar wat er in de buitenwereld te zien is, kun je niet naar binnen keren. En niet gegrepen worden door een negatieve innerlijke film. Telkens als je je helemaal naar buiten richt, voelt het beter.

*Besluiteloosheid

Zal ik wel of niet? Moet ik dit of dat? Is dit goed voor me of juist niet? Je kunt je er eindeloos in verliezen en wordt er doodmoe van.

Burn-out symptomen Tip 11
Wanneer je twijfelt over een keuze, betekent dit dat beide opties even goed zijn. Het maakt niet uit. Houd altijd een muntje bij de hand en laat het lot dit bepalen. Gewoon kop of munt. Wat ga ik vanavond eten? Kop of munt. Ga ik wandelen of fietsen? Kop of munt. Het voorkomt dat je je energie verspilt aan eindeloos dubben en overwegen. Want alles wat energie vreet helpt je niet verder.

*Niet kunnen genieten

Je kunt nergens meer van genieten en vraagt je misschien af waarom je je bed nog uit zou komen.

Burn-out symptomen Tip 12
Schrijf iedere dag 5 zaken op waarvoor je dankbaar bent. Kost het je in het begin moeite? Begin dan met dingen die heel vanzelfsprekend lijken, maar het niet zijn. Zoals het water dat uit je kraan stroomt. Het  feit dat de koelkast het doet, je een dak boven je hoofd hebt, enz. Als je dit een aantal dagen volhoudt, verandert je mindset. Zo wordt het steeds gemakkelijker om te zien waarvoor je allemaal dankbaar kunt zijn. En hoe meer dankbaar je bent, hoe beter je je gaat voelen.

*Snel kwaad

Je bent snel boos. De emmer is vol en er is maar 1 druppel nodig om hem te laten overlopen. Door boosheid te onderdrukken put je jezelf verder uit. En wordt jouw lontje nog korter. Boosheid voeden door er steeds over na te denken vreet eveneens energie. Je belandt in een vicieuze cirkel.

Burn-out symptomen Tip 13
Weet dat boosheid niets anders is dan al je energie bundelen. En het richten op iets of iemand waarop je kwaad bent. Is het een persoon? Besef dan dat deze van verwaandheid op straat zou lopen als deze weet dat jij steeds aan hem of haar denkt. Je maakt de ander veel belangrijker dan jezelf. Dat leidt tot een energielek. Maak jezelf weer belangrijk door je aandacht te richten op leuke dingen. Of op mensen waar je echt iets aan hebt. Zo gaat er geen energie verloren en stop je die in je eigen herstel.

*Opgejaagd gevoel

Een opgejaagd gevoel heeft alles te maken met het idee dat je van alles moet. Van jezelf en van anderen.

Burn-out symptomen Tip 14
Sta er eens bij stil dat je met ‘moeten’ jezelf van alles oplegt. Zonder je af te vragen of dit gerechtvaardigd is. Je mag, je wenst, je gaat, je kan, je kiest er voor, je wilt, enz. Het geeft je activiteiten een heel andere lading als je ‘moeten’ hierdoor vervangt. Bovendien ga je dan beseffen dat er ook dingen zijn die je gewoon kunt laten. En dat kun je dan beter ook gewoon doen.

*Neerslachtigheid

Wie neerslachtig is stelt zichzelf vooral nutteloze en horrorvragen. Horrorvragen hebben alles te maken met wat je diep in je hart niet wilt. Zoals Wat nou als…  Nutteloze vragen zijn vragen waarop je het antwoord toch nooit zeker weet.

Burn-out symptomen Tip 15
Stel jezelf voortaan doelvragen. Vragen dus die gekoppeld zijn aan een positieve emotie. Deze beginnen bijvoorbeeld met: hoe geweldig zou het zijn als…. Of met: hoe fantastisch zou ik me voelen als… Je tovert daarmee positieve beelden op je innerlijke beeldscherm. Het werkt net als kijken naar een film op tv of in de bioscoop. Een vrolijke film maakt je vrolijk. Een verdrietig film, maakt je verdrietig. En een horrorfilm maakt je bang.

*Sneller agressief

Agressie is de tegenpool van assertiviteit. Het ontstaat als je je niet gehoord/ erkend voelt. Je niet gehoord of erkend voelen is 1 van de oorzaken van burn-out. En houdt burn-out ook in stand.

Burn-out symptomen Tip 16
Anderen respecteren jouw wensen en grenzen als jij dit ook bij jezelf doet. Doe jij jezelf wat dat betreft tekort? Dan weerspiegelen anderen dit in hun gedrag naar jou toe. Ga, zodra je agressie voelt, eens na wat je van de ander denkt nodig te hebben. Is het begrip, liefde, erkenning? Geef dit vervolgens zelf aan jezelf. Je bent dan niet meer afhankelijk van de glimlach van een ander. En het interessante is dat als jij jezelf meer geeft, anderen dit automatisch ook gaan doen.

*Wantrouwen

Wat zal een ander van mij vinden? Zal die ander dat compliment echt menen? Heeft hij of zij misschien een dubbele agenda? Het zijn allemaal vragen die wantrouwen veroorzaken en vergroten.

Burn-out symptomen Tip 17
Je zult nooit weten wat een ander werkelijk denkt of vindt. Het is dus zonde van de tijd om je daarmee bezig te houden. Word in plaats daarvan je eigen positieve criticaster. En vraag je af wat er aan jou allemaal de moeite waard is. Zodra je jezelf de moeite waard vindt, word het oordeel van een ander minder belangrijk.  En dat scheelt heel veel stress.

*Neiging tot verslaving

Verslaving aan alcohol, drugs, sigaretten, enz., komen voort uit het ‘Je goed willen voelen’. Je bent er het meest bevattelijk voor zodra je niet lekker in je vel zit. De waarheid is dat je jezelf er uiteindelijk helemaal geen plezier mee doet.

Burn-out symptomen Tip 18
Kies voor een verslaving die wel goed is voor je. Dat is verslaving aan gelukhormonen. Ze worden aangemaakt als je fantaseert over prettige dingen. Zoals een droom die je waar wilt maken. Je hersenen herkennen eenvoudig het verschil niet tussen fantasie en werkelijkheid. De voorstelling is genoeg. Doe het veel en vaak.
Als je stopt met een verslaving die slecht voor je is, doe het dan resoluut. Vanwege wat het je oplevert. Proberen te stoppen is geen optie. DOEN wel.

*Uitstelgedrag

Je schuift zaken keer op keer voor je uit. En voert er oneindige innerlijke dialogen met jezelf over.

Burn-out symptomen Tip 19
Uitstelgedrag is één van de grootste energievreters die er zijn. Meteen actie ondernemen kost bijna niets. En levert heel veel op: de voldoening dat je het hebt gedaan. En dat gééft energie. Neem een resoluut besluit. Bijvoorbeeld om serieus met bovenstaande tips aan de slag te gaan. En ga er met jezelf geen dialoog meer over aan.

Herken en begrijp de 6 belangrijkste lichamelijke burn-out symptomen

Plus nuttige tips voor herstel

‘Ik word er ziek van’ Deze en andere uitdrukkingen zijn natuurlijk niet zomaar uit de lucht komen vallen. Want het uit zich fysiek, zodra je ‘ergens mee in je maag zit’, bijvoorbeeld. Of: ‘iets op je lever hebt’. En, ‘teveel op je schouders neemt’. Als je niet oppast leidt het ook tot lichamelijke aandoeningen.

Ook (een voorstadium van) burn-out gaat gepaard met lichamelijke klachten. Het is goed hier een arts voor te raadplegen. Daarnaast kun je zelf aan herstel doen. Door naar lichamelijke ongemakken te luisteren.

Lees hieronder over de meest voorkomende lichamelijke symptomen en klachten. En wat zij je te vertellen hebben. Plus nuttige tips waar je zelf mee uit de voeten kunt.

1. Energie-tekort

Zoals: constante moeheid – Gevoel van uitputting – Snel moe of grieperig – energieloze stem – geen of weinig zin in seks
Zit je tegen een burn-out aan? Of ben je burn-out? Dan zijn er teveel zaken in je leven waarvan je letterlijk doodmoe wordt. Het is een misverstand dat een druk leven op zich je accu leeg slurpt. Want als je het druk hebt met zaken waar je van geniet, krijg je er méér energie van.

TIP: Doe zoveel mogelijk iets waar je jezelf helemaal in kunt verliezen. Zoals het lezen van een goed boek, koken, tekenen, kleuren, zingen, muziek maken. En denk regelmatig terug aan een moment waarop je heel gelukkig was. Wanneer je veel plezier had. Zie het voor je als een film. En  voel, proef, ruik hoe het ook alweer was. Je lichaam gaat dan geluksstofjes aanmaken. En je energie neemt toe.

2. Geheugenproblemen

Zoals: Watten in je hoofd – vergeetachtigheid
Als je last hebt van stress, maakt je lichaam stresshormonen aan. Langdurige blootstelling hieraan heeft een negatief effect op de hersenen. Op het deel van de hersenen dat een grote rol speelt bij leren en onthouden, dus. Dat  is helemaal van slag als je burn-out bent. Het voelt alsof je watten in je hoofd hebt. En je kunt niets onthouden.

TIP: Ga veel wandelen, fietsen, enz. Het maakt je geest helder en creatiever. En zorgt voor een aanzienlijke vermindering van obsessieve, negatieve gedachten. Tijdens het bewegen wordt de verbinding tussen linker en rechter hersenhelft verbeterd. Ook de bloeddoorstroming in je hersenen wordt beter.

3. Rugklachten, nek- en spierpijn

Zoals: Rugklachten die verergeren – nekpijn –  schouderpijn – spierpijn
Je hebt jezelf teveel op de hals gehaald. Teveel op je schouders genomen. Je rugzak is te zwaar. Dat is wat pijn in de spieren, rugklachten die verergeren en nek- en schouderpijn
je proberen te vertellen.

Tip: Schrap 4 woorden uit je vocabulaire: maar, eigenlijk, proberen en moeten. Ze leiden tot negatieve gedachten. Je bent bezig met wat je niet wilt, in plaats van met wat je wel wilt. Dat draagt niet bij aan het veranderen van de situatie. De gedachte: ‘Eigenlijk wil ik dit niet, maar…’, is een piekergedachten. En die leidt nooit tot een oplossing. Met ‘ik moet…’, vertel je jezelf dat er geen oplossing is. Oefen er eens mee om deze woorden niet meer te gebruiken. En ervaar wat het met je doet…

4. Last van spijsverteringsorganen

Zoals: Spanning op de buikstreek – darmproblemen – onfrisse adem – misselijkheid
Je zit ergens mee in je maag. Hebt iets op je lever. Wordt ergens kotsmisselijk van …  Zodra je last hebt van je spijsverteringsorganen duidt dit ergens op. Namelijk dat je niet luistert naar je eigen behoeftes. En je niets of te weinig onderneemt om daar iets aan te veranderen.

Tip:  Stel jezelf de vraag: Wie is de belangrijkste persoon in mijn leven? Is het antwoord: mijn kinderen, mijn partner, mijn baas, of iemand anders? Denk er dan nog eens goed over na. Want de belangrijkste persoon in je leven, ben je zelf. Behandel jezelf dus ook zo. Het heeft niets te maken met egoïsme. Want want pas wanneer je goed voor jezelf zorgt, kun je echt iets te betekenen voor anderen.

5. Slaapproblemen

Zoals: Niet kunnen inslapen – steeds wakker worden
Als je last hebt van slapeloosheid, ligt je letterlijk ergens van wakker. Je gedachten malen. Je zit gevangen in de piekermodus.

Tip: Plan elke dag een moment in waarop je zoveel kunt piekeren als je wilt. Geef negatieve gedachten buiten die tijd zo min mogelijk aandacht. Leid jezelf af met positieve dingen. Of kijk naar iets waar je vrolijk van wordt. Sla de tweede week een dag over. En in de derde week twee dagen en zo verder. Het resultaat: binnen twee maanden ben je gestopt met piekeren.

6. Hartslag en ademhaling

Zoals: Hoge hartslag – hoge bloeddruk – hoge ademhaling – benauwdheid – pijn op de borst
De schrik slaat je om het hart. Adem stokt in je keel. Stress zorgt ervoor dat je lichaam in opperste staat van paraatheid verkeert. Dit stamt uit de oertijd. Toen stonden we dagelijks aan veel gevaren bloot.  Je lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Als stress chronische vormen heeft aangenomen, is je lichaam continu in staat van paraatheid. Je hart pompt sneller. De ademhaling wordt gejaagd. Spieren spannen zich, enz.

TIP: Je zult het gemerkt hebben. Hoe meer je probeert je ademhaling of hartslag onder controle te krijgen, hoe erger het wordt. Doe dit dus niet. Bedank je lichaam dat het zo goed werkt. Dat het precies doet wat het volgens de natuur hoort te doen bij grote stress. En het je een waarschuwingssignaal geeft. De zaken voortaan anders, dat is de boodschap.

Angsten die vaak gerelateerd zijn aan burn-out

Burn-out gaat dikwijls gepaard met een niet-reële angst of fobie. Het is eerder regel dan uitzondering dat wanneer de angst is opgelost het herstel van burn-out meteen wordt ingezet..

Hier vind je meer dan 50 artikelen. Over burn-out symptomen en klachten, angsten en aanverwante problemen. Zoals slapeloosheid, piekeren, liefdesverdriet, gedachtemanagement, ziekteverzuim enz. 

Via de links hieronder kun je meer lezen over over angsten die vallen onder burn-out symptomen.

• Hypochondrie; de angst om ziek te worden
• Bloosangst, trilangst, spreekangst of overmatig zweten
• Slapeloosheid
• Angst om tegen de vlakte te gaan
• Paniekaanvallen
• Duizeligheid
• Hyperventilatie
• Faalangst

Extra tips:

• Accepteer geen piekerverlof als je last hebt van burn-out symptomen! Eerst eens goed bijslapen is prima. Echter, zodra je daarna thuis blijft zitten beland je in de piekermodus. Hoe langer je piekerverlof duurt, hoe verder je in de problemen raakt.
• Zoek hulp en let daarbij vooral op ervaring en eerder geboekte successen van de hulpaanbieders.
• Vermijd het gebruik van medicatie. Want: medicatie die je fitter maakt, je meer laat verdienen, bestaat niet. Net zo min als een pil die je geliefde terugbrengt, je zaak gezond maakt en je baan aantrekkelijker.
• Gaat het om je partner die burn-out is? Lees dan ook: Is mijn partner burn-out?

Leestips

In het nieuwste boek van Pieter Frijters: Vijf jaar ouder, tien jaar jonger staat de Mindtuning methodiek goed beschreven. Er staan eveneens veel nuttige tips in tegen burn-out en gerelateerde symptomen. Ook met de informatie en adviezen uit de eerder verschenen bestsellers: Van Fobie naar Vrijheid en Meester over je gedachten kun je zelf aan de slag!

Over de oorzaken van burn-out kun je lezen op de pagina: Oorzaken van burn-out