Dwanggedachten | Intrusies, zo kom je er vanaf!

Bizarre dwanggedachten, ook wel intrusies genoemd, heeft iedereen weleens. Je schrikt van zo’n gedachte, schaamt je, of voelt je enorm schuldig. Het kan je ook bang maken. Waarom komen dwanggedachten op? Kun je dwangmatige gedachten stoppen? En hoe dan?

De onderstaande onderwerpen komen in dit artikel aan bod:

• Voorbeelden van dwanggedachten
• Waar komen dwanggedachten vandaan?
• Hoe kun je het beste omgaan met dwangmatige gedachten?
• Een valkuil die je mag vermijden
• Dwanggedachten en verslaving
• Bizarre gedachten als waarschuwingssignaal
• Hulp bij dwanggedachten

Voorbeelden van dwanggedachten

Je staat met je kindje op de arm bovenaan de trap en denkt: stel dat ik hem nu laat vallen… Je loopt op het perron en opeens overvalt het je: ik gooi iemand voor de trein… Je ziet een mes liggen en denkt: straks ga ik er iets verschrikkelijks mee aanrichten… Het zijn slechts een paar voorbeelden van bizarre gedachten die voorkomen. Zo’n gedachte verschijnt als een pop-up zomaar uit het niets.

Waar komen dwanggedachten vandaan?

Een bizarre dwanggedachte overvalt je in de regel niet wanneer je topfit bent, geen stress hebt, goed slaapt en het op alle vlakken goed met je gaat. Het overkomt je meestal tijdens een periode van stress, of als je wat minder slaapt.

Hoe kun je het beste omgaan met intrusies?

Zodra je begint met het nadenken over een bizarre gedachte, gaat het al snel een eigen leven leiden. Bijvoorbeeld als je voor jezelf op een rijtje gaat zetten waarom je zoiets bizars niet in de praktijk zult brengen. Ook jezelf voorhouden ‘Wat erg dat ik dit denk, ik wil dit niet denken’, werkt averechts. Probeer maar eens drie seconden niet aan een olifant te denken. Wat komt er voorbij? Juist, een olifant. Bedenk nu niet dat er op de achtergrond een kameel staat. Reken maar dat je een olifant en een kameel ziet. Probeer er vervolgens geen woestijn en een geit bij te denken. En wat zie je? Een olifant, een kameel, een woestijn en een geit. Dat gaat allemaal vanzelf.

Ergens niet aan willen denken, betekent dus dat je er wel aan denkt. En hoe langer jij je best doet een bepaalde gedachte niet te hebben, hoe vaker die voorbijkomt. Besteed dus geen aandacht aan een intrusie. Het beste wat je kunt doen is accepteren dat zulke gedachten nou eenmaal weleens naar boven komen.

Een valkuil die je mag vermijden

Het gevolg van aandacht geven aan een bizarre gedachte is dat het ertoe kan leiden dat je bepaalde situaties gaat vermijden. Je durft bijvoorbeeld niet meer naar het treinstation als je denkt dat je iemand voor de trein gaat gooien. De gedachte dat je iemand met een mes gaat steken, kan betekenen dat je -ook al weet je dat je zoiets in het echt nooit zou doen- geen mes meer wilt zien. Denk je dat jouw zelf verbouwde huis kan instorten, dan kan het zijn dat je niet meer naar huis durft.

Situaties vermijden is, net als over intrusies nadenken, dé manier om in een mum van tijd zo’n groot probleem te creëren dat je er vrijwel de hele dag mee bezig bent om het onder controle te krijgen. 

Dwanggedachten en verslaving

Continu bezig zijn met dwanggedachten kun je vergelijken met een verslaving. Je moet je gedachten steeds op een rijtje zetten om uiteindelijk een moment van rust te ervaren en bent daar uren mee bezig. Daarna begint het weer van voor af aan. Waar het hier om gaat is het volgende: alles wat aandacht krijgt, groeit. Met andere woorden: als je aandacht geeft aan de dwang, wordt je probleem groter. Daarom helpt het ook niet om te minderen. Minder wordt uiteindelijk altijd meer.

Bizarre gedachten als waarschuwingssignaal

Heb je last van dwanggedachten, besef dan dat het een waarschuwingssignaal is. Het wil jou vertellen dat het tijd wordt dat jij je leven anders gaat inrichten. We weten allemaal dat een waarschuwingssignaal werkt. Want als jij je hand brandt aan een hete kachel, trek je onmiddellijk je hand terug. Het doet zeer, maar die pijn werkt voor je. Je zult geen tweede keer een hete kachel aanraken. In het geval van dwanggedachten mag je gaan nadenken wat je vanaf nu anders mag gaan doen: misschien wat minder hard werken, zorgen voor minder stress, werken aan je relatie… Zie het als een wake-up call. Wanneer je op deze manier reageert, zul je er beter van worden.

Hulp bij dwanggedachten

Bij MindTuning geven wij jouw probleem nauwelijks aandacht. Het gaat er om wat je wél wilt in jouw leven. Denk daar eens over na. Wat wil jij in jouw leven allemaal nog bereiken? Wil je een ander huis? Zou je een andere baan willen? Of meer zelfvertrouwen? Houd jezelf voortaan voor wat je dolgraag wél zou willen en beschrijf voor jezelf hoe dit er uitziet in de praktijk. Met andere woorden, richt je gedachten op zaken die iets toevoegen aan je leven. Aan je gezin, je familie, je werk en aan de wereld. Je kunt een gedachte in de verkeerde richting hebben, maar ook je gedachten in de goede richting sturen. Heb je daar hulp bij nodig, zoek dan hulp. Maar weiger vanaf nu dat jouw probleem alle aandacht krijgt.

Wil je door ons worden geholpen? We bieden verschillende mogelijkheden:

Ga naar groepstraining.

Ga naar 1 op 1 persoonlijke coaching.

Ga naar online training. Thuis in je eigen tempo aan je probleem werken.

Of lees mijn boeken, waarin je leert hoe je zelf je probleem aanpakt.

Heb je vragen? Neem dan gerust contact met ons op.