Negatieve bedrijfscultuur

Je werkt ergens waar ongeschreven regels gelden die de werksfeer zeer onaangenaam maken. En waar onprettige gewoonten en gedrag de norm zijn. Je bent niet bij machte om er iets aan te doen. Je durft het niet. Of denkt dat je er maar mee moet leren dealen. Soms is er iemand die er wel mee naar buiten durft te komen. Vaak is dat pas jaren later… Lees hier waar je een negatieve bedrijfscultuur aan herkent, waarom het een belangrijke aanjager is van burn-out, wie de oorzaak en slachtoffers zijn en wat MindTuning als oplossing kan bieden.

Waaraan herken je een negatieve bedrijfscultuur?

Als de rechten, wensen en grenzen van mensen of groepen op de werkvloer niet worden gerespecteerd, spreken we van een negatieve bedrijfscultuur. En dat gaat je niet in de kouwe kleren zitten. Want een toxische werkcultuur eist zijn tol. Als je werklast veel te groot is, de stapel werk steeds hoger wordt en de deadlines je om te oren vliegen bijvoorbeeld. En je geen inspraak hebt en zelf geen beslissingen mag nemen. Omdat er voortdurende controle en bemoeienis van bovenaf is. Je staat dan continu onder druk. Je hebt het gevoel dat je altijd faalt. Omdat je nooit aan de eisen kan voldoen. Hoe hard je ook werkt en hoe goed jij je best ook doet. Het leidt tot een groot gevoel van machteloosheid.

Verlies van motivatie en betrokkenheid

Ook als het op jouw werk norm is om nooit eens een compliment of positieve feedback te geven, zorgt dat voor een slechte bedrijfscultuur. En als enorme competitiedrang onderling normaal is, ontstaat er al snel een giftige werkomgeving. Elkaar helpen is er niet bij, je echt veilig voelen ook niet. Want zodra het kan, zaagt iemand de poten onder jouw stoel vandaan. Weiger je verbeten aan deze wedstrijd mee te doen, dan loopt iedereen over je heen. Je motivatie en betrokkenheid raak je kwijt. Het kost enorm veel energie om je kostte wat het kost staande te houden in zo’n toxische werkomgeving.

Geen begrip voor persoonlijke behoeften

Je hebt ook bedrijven en organisaties waar de verwachting is dat je werk op de eerste, tweede én derde plaats komt. Het is er normaal dat je van je werk zogezegd ook je hobby maakt. Er is geen begrip voor je persoonlijke behoeften. Dat je er een sociaal leven op wilt nahouden bijvoorbeeld. En tijd nodig hebt om te ontspannen en op te laden. Het mag best, maar alleen als het werk het toelaat. Iedereen wordt geacht een workaholic te zijn. Collega’s zien je als zwak en incapabel als je dat niet bent.

Als discriminatie, pesten en ongewenst intimiteiten gemeengoed zijn

Ook discriminatie, pesten, ongewenst intimiteiten, onderdrukking en agressie op de werkvloer vallen onder een negatieve bedrijfscultuur. Het staat vaak niet op zichzelf en loopt in elkaar over. Zo uit discriminatie zich regelmatig in onderdrukking, pesten, agressie en ongewenste intimiteiten. En zijn pesten, discriminatie, onderdrukking en ongewenste intimiteiten een vorm van agressie.

Discriminatie op het werk

Discriminatie op de werkvloer komt in allerlei vormen voor. Voorbeelden daarvan zijn geen kans maken op promotie vanwege je geslacht, seksuele geaardheid, huidskleur, religie, handicap of leeftijd. Of minder betaald krijgen dan andere collega’s die hetzelfde werk doen. Het kan ook zijn dat je wordt uitgesloten of gepest.

Pestgedrag op het werk

Wie denkt dat pesten alleen onder kinderen voorkomt, heeft het goed mis. Pestgedrag op het werk vindt op legio manieren plaats en verpest de werksfeer. Zo kan er een cultuur heersen waarin het normaal is om te schreeuwen, denigrerende opmerkingen te maken, iemand belachelijk te maken of kritiek te leveren in plaats van constructieve feedback. Ook iemand systematisch negeren, buitensluiten van groepjes of  iemand niet uitnodigen voor werk- of sociale activiteiten valt hieronder.

Sabotage

Daarnaast is sabotage een vorm van pesten. Bijvoorbeeld in de vorm van opzettelijk fouten maken, documenten verbergen of verplaatsen of ander materiaal verstoppen of stelen. Ook komt intimidatie voor, zoals het uitoefenen van druk. Bijvoorbeeld door te dreigen met ontslag of iemand voortdurend te onderbreken tijdens vergaderingen. Pesten van collega’s gebeurt ook via internet of sociale media: Dit varieert van het verspreiden van geruchten en laster tot cyberstalking.

Wat pestgedrag in stand houdt

Net als bij kinderen heb je onder volwassenen meestal een of een paar echte pesters en daarnaast voornamelijk volgers die meedoen met het onethische gedrag om zelf maar geen slachtoffer te worden. En zijn er mensen die zich afzijdig houden omdat ze niet mee willen doen, maar ook niet echt durven op te staan. En zo wordt de pestcultuur door niemand een halt toegeroepen.

Ongewenste gedrag en intimiteiten

Ongewenst gedrag en intimiteiten op het werk lopen uiteen van agressieve communicatie, ongepaste opmerkingen, ‘grapjes’, aanrakingen, voorstellen of ongewenste fysieke contacten van seksuele aard, tot het ongevraagd verzenden of verspreiden van seksueel getinte berichten, foto’s of video’s. Actuele voorbeelden ervan  liggen nog vers in het geheugen. Denk aan The Voice of Holland, DWDD en Studio Sport.

Zelfs binnen de politiek komen steeds vaker zaken naar buiten m.b.t. ongewenst gedrag, intimidatie en discriminatie. Zo kwam voormalig voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib vanwege mogelijk grensoverschrijdend gedrag jegens medewerkers in het nieuws. Dennis Wiersma, minister voor Onderwijs trad af na herhaaldelijk beticht te zijn van intimidatie. En de toeslagenaffaire legde een cultuur van discriminatie bij de belastingdienst bloot.

Wie zijn de oorzaak en slachtoffers van een negatieve bedrijfscultuur?

Wat er in het nieuws naar buiten komt, illustreert dat een ongewenste bedrijfscultuur overal voorkomt. Binnen kleine en grote bedrijven en organisaties. En zowel BN’ers als gewone stervelingen maken er zich schuldig aan, of worden er slachtoffer van. De voortdurende stress waar een negatieve bedrijfscultuur je aan blootstelt, kan zo hoog oplopen dat het resulteert in ziekte, en zelfs arbeidsongeschiktheid. Het is een burn-outveroorzaker bij uitstek.

Hoe verander je een negatieve bedrijfscultuur?

Wie lijdt onder een negatieve bedrijfscultuur trekt vaak niet, of te laat aan de bel. Bijvoorbeeld uit angst voor represailles: zoals baanverlies, (nog meer) pesterijen, vergelding, of het belemmeren van je carrière als jij je uitspreekt tegen de heersende bedrijfscultuur.

Vaak speelt er ook een gevoel van machteloosheid: ‘In mijn eentje kan ik toch niets uitrichten’. Want ook sociale druk en groepsdynamiek spelen een rol. Als de meerderheid van de collega’s of het managementteam de negatieve bedrijfscultuur niet opmerkt, tolereert of zelfs ondersteunt, is het ontzettend moeilijk om tegen de heersende normen in te gaan.

Het komt ook voor dat eerdere klachten of pogingen niet succesvol waren om de bedrijfscultuur te veranderen. En dan verlies je als werknemer al snel het vertrouwen dat jij nu wel gehoord zal worden.

Ook het niet weten hoe en waar je hulp kan vinden, weerhoudt mensen om actie te ondernemen.

Dit kun je zelf doen

• Ga jij gebukt onder een negatieve bedrijfscultuur? Onthoud dat het belangrijk is om goed voor jezelf te zorgen. En je eigen welzijn serieus te nemen. Dit voorkomt dat je thuis komt te zitten met een burn-out, depressie, hoge bloeddruk of andere kwaal. Sta erbij stil dat het niet normaal is om met het lood in je schoenen naar je werk te gaan. Werkplezier is een recht!
• Neem zelf de regie. Bijvoorbeeld door je zelfbeeld, eigenwaarde en zelfvertrouwen te vergroten. En assertief te leren communiceren. Zodat je beter in staat bent om je grenzen te bewaken.  En voor jezelf leert op te komen door aan te geven welke veranderingen jij wilt zien. Daarmee voorkom je stressvolle situaties door tijdig in te grijpen. En ben je in staat om ongewenst situaties waar je nu al middenin zit het hoofd te bieden.

MindTuning is een goede methode om een gezonde dosis assertiviteit te ontwikkelen en je te wapenen tegen een negatieve bedrijfscultuur.

Dit leer je:

✓ Assertief communiceren, zodat anderen rekening met je houden
✓ Bronnen van stress in jezelf herkennen en oplossen
✓ Assertief reageren op stressbronnen van buitenaf
✓ Loslaten waar je geen controle over hebt
✓ Sturing geven aan waar je wel invloed op hebt
✓ Gedachtenmanagementtechnieken
✓ Ontspanningstechnieken
✓ Stress-ontsnappingstechnieken
✓ Grenzen stellen en doelen bereiken
✓ Valkuilen in de toekomst herkennen en vermijden

Lees hier alles over de MindTuning-aanpak voor meer Assertiviteit.