Wat is een angststoornis | symptomen en oplossingen

Wat is een angststoornis?

Een angststoornis is een psychische probleem. Ben je af en toe angstig? Dan heb je geen angststoornis. Is er sprake van regelmatig aanhoudende angst? Dan wel. Een ander woord voor angststoornis is fobie.

Symptomen bij een angststoornis

Angststoornissen uiten zich verschillend, maar de gemene deler is dat je rusteloosheid en aanhoudende angst voelt. Deze gevoelens zijn intens. Je lijdt eronder. Andere angststoornis symptomen zijn lichamelijke klachten zoals: snelle hartslag, zweten, trillen, koude rillingen, misselijkheid, duizeligheid en/of het gevoel alsof je tegen de vlakte gaat. Het zorgt ervoor dat je pupillen verwijden, je spieren spannen zich aan en je ademhaling versnelt.

Hoe vaak komen angststoornissen voor?

Wereldwijd hebben meer dan 250 miljoen mensen een vorm van angststoornis. Dit maakt het een van de meest voorkomende psychische stoornissen.

Verschil angstklachten en paniekstoornis

Naast angstklachten die zo intens zijn dat er sprake is van een angststoornis of fobie, kun je ook last hebben van een paniekstoornis. Dit betekent dat je regelmatig paniekaanvallen hebt en je daar tussenin angstig bent om een nieuwe paniekaanval te krijgen.

Kan iedereen een angststoornis krijgen?

Denk niet dat je zwak of dom bent als je een fobie hebt of paniekaanvallen. Het kan iedereen overkomen. Iemand die een angststoornis heeft ontwikkeld, heeft gewoon pech. Bijvoorbeeld omdat je regelmatig wordt geconfronteerd met een niet reële angst in specifieke situaties.

Zo kan een burgemeester van een dorp prima leven met hoogtevrees zolang hij in het dorp blijft en heeft daarom geen angststoornis. Maar een dakdekker met hoogtevrees die elke dag met intense angst wordt geconfronteerd wel.

Heb je bijvoorbeeld last van vliegangst, dan is dat meestal geen angststoornis. Je hebt uitsluitend last van deze angst en bijbehorende lichamelijke symptomen in een specifieke situatie. Maar ben je piloot en je hebt angst om in een vliegtuig te stappen, dan is er sprake van een angststoornis.

Psychische factoren die een risico vormen

Er zijn een aantal psychische factoren die maken dat je sneller een angststoornis ontwikkelt. Denk aan oorzaken als: 1) Stress vanwege een slechte relatie. 2) In boosheid blijven hangen. 3) Teveel hooi op je vork. 4) Traumatische ervaring. 5) Pillen tegen angst of depressie. Lees daarom de bijsluiter altijd 2x want angstklachten kunnen verergeren. 6) Drugs en alcohol.

Soorten angststoornissen

Er bestaan verschillende soorten angststoornissen: sociale, ruimtelijke, lichamelijke en algemene angststoornissen, gegeneraliseerde angststoornis, PTSS, dwangneurosen zoals obsessief compulsieve stoornissen en ook smetvrees en paniekstoornissen. En al deze angststoornissen zijn weer onder te verdelen in meerdere specifieke fobieën.

Specifieke angststoornis

Mensen met een fobie zijn in bepaalde situaties intens bang waar geen reële dreiging is. Een specifieke fobie is een angst voor één bepaalde situatie. Voorbeelden zijn angst voor specifieke ruimtes, angst voor sociale situaties, emetofobie (angst om over te geven) angst voor bepaalde dieren, zoals spinnen, angst voor onweer, claustrofobie (engtevrees), enz. Er zijn honderden specifieke angsten. Anderen vinden je angst overdreven en vreemd genoeg vind je dat zelf ook. En toch heb je er last van.

In detail zijn alle angstklachten net even anders. En gaat het om dezelfde specifieke fobie, dan zal de ene persoon daar andere lichamelijke klachten bij voelen dan de ander.

Voorbeelden

Bij agorafobie vermijd je bijvoorbeeld openbare plekken uit angst dat ontsnappen moeilijk zal zijn of omdat er geen hulp is als je in paniek raakt. De één is dan bang om dood neer te vallen en de ander gaat hyperventileren of krijgt last van een versnelde hartslag.

Een andere veel voorkomende angststoornis is ‘rijangst‘. De één heeft een fobie om zelf te rijden op de snelweg, de ander durft zelfs niet meer bij een ander in te stappen. Je kunt waarschijnlijk uitstekend autorijden, maar de extreme angst voor de snelweg is zo groot dat je liever kiest voor openbaar vervoer of een omweg. Heb je interesse om meer te weten over veel voorkomende angsten? Klik dan hier.

Gegeneraliseerde angststoornis symptomen

Wanneer je een gegeneraliseerde angststoornis hebt, is er altijd wel iets om angstig voor te zijn. Je kunt je daardoor heel eenzaam voelen. In het dagelijks leven heb je bijvoorbeeld last van de volgende symptomen: je zorgen maken over bepaalde situaties, je werk, negatieve beoordelingen, angst om mensen kwijt te raken, de toekomst, je gezondheid. En het lukt je niet om het los te laten. Zou je een specifieke fobie hebben, dan is dat eenvoudiger, omdat er maar één ding is waar jij je angstig om maakt. Bij een gegeneraliseerde angststoornis is er meestal geen reëel dreigend gevaar, maar in je fantasie zijn er veel gevaarlijke situaties.

Sociale angststoornis

Sociale fobie, ook bekend als sociale angststoornis, wordt gekenmerkt door een specifieke angst in sociale contacten en situaties. Het wordt een sociale angststoornis of -fobie genoemd wanneer jij je daar dagelijks 2 uur of langer aandacht aan geeft. Je kijkt met de ogen van anderen kritisch naar jezelf. Je bent bang dat je ineens in de belangstelling staat en anderen kritiek op- of negatieve gedachten over jou hebben. Een sociale fobie uit zich door middel van verschillende symptomen.

Sociale fobie symptomen

Zodra in sociale situaties de aandacht van anderen op jou is gericht ben je bang om te blozen, te trillen, overmatig te zweten, voor hartkloppingen, dat je stem blokkeert, duizeligheid, rode vlekken en een brainlock. Het voelt als een paniekaanval, terwijl het dat in letterlijke zin niet is. Bloosangst is een specifieke fobie, spreekangst is ook een specifieke fobie en zweetangst en trilangst vallen daar ook onder. Zelfs stotteren is volgens Pieter Frijters een sociale fobie. Het zit tussen de oren evenals alle psychische stoornissen.

Selectief mutisme

Selectief mutisme is een voorbeeld van een sociale angststoornis die voorkomt bij kinderen. Een kind kan prima spreken, maar doet dat bijvoorbeeld alleen tegen bekenden omdat het in andere situaties angst voelt. Er is sprake van spraakangst.

Post Traumatische Stressstoornis

Een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ontstaat als iemand iets heel heftigs heeft meegemaakt en dat wil wissen uit het brein. Volgens Pieter Frijters is de oorzaak niet zozeer de gebeurtenis zelf, maar zijn het de eindeloze pogingen om de herinneringen uit je systeem te krijgen. De herinnering zet zich vervolgens dusdanig vast dat je daar nauwelijks van los komt. Alles wat je ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft dringt slechts voor een deel tot je door. De buitenwereld dringt nauwelijks door het filter van de herinnering. Deze angststoornis gaat zelden vanzelf over. Langdurige behandelingen mag je beter mijden.

Angsten bij kinderen

Kinderen en jongeren kunnen ook last hebben van een paniekstoornis of angststoornissen. Het is belangrijk om alert te zijn op angst bij kinderen. Maar geef het in eerste instantie zo weinig mogelijk aandacht. En het is beter om je kind niet voor van alles en nog wat te waarschuwen, want dan gaat je kind normale situaties als gevaar zien en kan er zomaar een angststoornis ontstaan.

Hoe voorkom je een angststoornis bij kinderen?

Een kind leert met vallen en opstaan en wil je jouw kind continu beschermen tegen vallen, dan gaat het uiteindelijk mis. Over-bezorgdheid en over-bescherming is over het algemeen slecht voor het zelfvertrouwen van een kind. Het is onmogelijk om je kind voor ieder onheil te beschermen. Wees eerlijk en resoluut naar je kind en laat het weten dat één keer NEE ook inderdaad NEE is. Ieder kind heeft behoefte aan duidelijkheid. En heeft het een keer een nare ervaring, dan is het prima in staat om daarmee om te gaan. Als ouder heb je veel invloed op het voorkomen van angstklachten bij je kind.

Wat kun je zelf doen tegen angst?

Lichaamsbeweging, een gezond dieet, genoeg slaap, niet roken, weinig of geen alcohol, zijn belangrijk. Net als positief denken. En vooral stoppen met controledrang, want met de beste wil van de wereld gaat dat je niet lukken. Zeker niet in angstige situaties. Als tijdens een parachutesprong het valscherm niet open gaat, zal niemand zichzelf nog onder controle kunnen krijgen om te genieten van het laatste uitzicht in z’n leven. Stop met controleren van jezelf. Lees de boeken van Pieter Frijters: ‘Meester over je Gedachten’ of ‘Van Fobie naar Vrijheid’. Zoek een ervaren behandelaar of coach. Of volg een Onlinetraining tegen paniekaanvallen of andere specifieke angstklachten.

Wat kan je doen bij een gegeneraliseerde angststoornis?

Je arts kan je doorverwijzen naar een psycholoog voor cognitieve gedragstherapie. Het kan ook zijn dat een arts het probeert op te lossen met pillen. Want voor therapie en lange gesprekken heeft de huisarts meestal geen tijd. Er zijn geen bepaalde geneesmiddelen die kunnen genezen. Met een beetje geluk zal de angst afnemen. Heb je pech dan worden je angstklachten erger. En als de angst vermindert, verminderen ook je positieve emoties. Cognitieve gedragstherapie is dan een betere optie.

Hoe ontwikkelt een angststoornis zich?

Een paniekaanval ontstaat ineens en geef je daar teveel aandacht aan, dan wordt het van kwaad tot erger en ontstaat er een angststoornis. Een eerste angst ontstaat vaak in periodes van stress, slecht slapen, problemen op school, op het werk of thuis. Dat kan je zo onzeker maken dat je jezelf niet meer vertrouwt en last krijgt piekerpatronen waardoor je je angstig gaat voelen.

Aanpak van angsten

In het verleden (en helaas nu nog veel te vaak), werd er gezocht naar de oorzaak van een bepaalde angst. Veel psychologen gaan er vanuit dat als je de oorzaak weet, je daarmee het probleem kunt oplossen. Echter niets is minder waar.

Pieter Frijters hierover: stel je hebt claustrofobie (engtevrees). Tijdens therapie kom je erachter dat het is ontstaan omdat je tante je toen je 8 jaar was voor straf in de kelder heeft opgesloten. Dan heb je voor je angst een excuus, maar beslist geen oplossing en je krijgt er een familieprobleem bij. Want je tante is de schuldige en daar wil je niets meer mee te maken hebben. Hoe een angststoornis ontstaat, doet er niet toe. Je angst diagnosticeren is een omweg naar de oplossing.

Pieter Frijters: het is vanuit mijn ervaring ouderwets en tijdrovend om diagnoses uit te voeren en wat dan daarna? Ieder mens en ieder probleem is net even anders. Mensen verdienen beter dan een protocol dat wordt losgelaten op een angststoornis. Persoonlijk heb ik veel moeite met het woord ‘stoornis’ omdat ieder mens wel een bepaalde niet-reële angst heeft.

Waar het bij angststoornissen echt om draait is de diagnose: weten wat je wilt bereiken! Je brein is een navigatiesysteem dat richting nodig heeft. Aandacht voor richting zorgt voor groei in die richting. Bij MindTuning® weten we alles van angsten en nog veel meer over het navigeren van je brein richting je doel, om een definitieve verandering teweeg te brengen. Mocht je interesse hebben? Zie hier al onze Trainingen tegen angst plus ook alle Online trainingen.

Vooruitzichten met een angststoornis

Hoewel angststoornissen altijd als heftig worden ervaren, zijn de meeste fobieën met een juiste methodiek plus een ervaren therapeut uiterst snel op te lossen. Datzelfde geldt ook voor een gegeneraliseerde angststoornis en zelfs in veel gevallen voor een posttraumatische stressstoornis.

Angststoornissen zijn nou eenmaal snel oplosbare problemen en zeker wanneer je te maken hebt met een bewezen methode en een ervaren behandelaar. Realiseer je dat Nederlands bekendste hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder zelf last heeft van een aantal angststoornissen en daar zelf geen oplossing voor heeft, zo liet hij onlangs op tv weten.

Online behandelingen

Online trainingen zijn uitstekend geschikt wanneer je van aanpakken houdt en er actief mee aan de slag gaat. Ben je gemotiveerd om jezelf in te zetten en er echt voor te gaan, dan zijn de online trainingen van MindTuning® uitermate geschikt voor je. Wil je achterover blijven zitten, doe dan niets. Ben je geïnteresseerd in de ‘MindTuning online trainingen? Klik dan hier’.

Tips voor naasten, behandelaars en omgeving

Respect voor iemand met een angststoornis is belangrijker dan begrip. Heeft iemand een fobie, dan begrijpt diegene daar zelf niets van en een naaste of behandelaar vaak ook niet. Of je moet het zelf hebben ondervonden. Met louter begrip is niemand geholpen. Respecteer dat iemand een fobie heeft en is het je partner: accepteer dat je partner het zelf moet doen en dat jij het probleem niet kunt veranderen. Ben je behandelaar, dan is het van belang dat je resoluut bent en begrijpt dat je met pamperen je cliënt niet helpt.
Wil je meer weten over je mogelijkheden om een angststoornis definitief aan te pakken met MindTuning®? Bel 0031(0)182612345. Op werkdagen bereikbaar tussen 09.00 uur en 16.00 uur.