Uitstelgedrag aanpakken; zo doe je dat!

We weten het allemaal: van uitstel komt afstel. Toch maak je jezelf dikwijls wijs dat dit niet zo is. Dan zeg je tegen jezelf: ‘Ik ga voortaan ‘nee’ tegen dingen zeggen als ik het te druk heb. Nu nog even vlug dit en dat en dan ga ik er morgen mee beginnen. Of: ‘Ik ga iedere dag hardlopen. ’Maar vandaag nog niet, want het regent.’  Het zijn redeneringen die ervoor zorgen dat het steeds moeilijker wordt om daadwerkelijk te doen wat jij je had voorgenomen. En die er uiteindelijk toe leiden dat er helemaal niets van terecht komt. Waarom gebeurt dit? En wat kun je aan uitstelgedrag doen?

De volgende onderwerpen komen aan bod:

• Wat is de oorzaak van uitstelgedrag/ welke rol speelt ons brein hierin?
• Waarom voel je opluchting als je iets uitstelt?
• 6 tips tegen uitstelgedrag

Wat is de oorzaak van uitstelgedrag/ welke rol speelt ons brein hierin?

Waar komt uitstelgedrag eigenlijk vandaan? Uitstelgedrag heeft alles te maken met onze 3 breindelen:

1. de neo cortex,
2. het zoogdierenbrein,
3. en het reptielbrein.

1. De rol van je neo cortex bij uitstelgedrag

Het nieuwste breindeel van de mens, de neo cortex, is het deel waarvan je je bewust bent. Het wordt ook wel de verhalenmaker genoemd. Het produceert redeneringen die jouw voornemen om iets te gaan doen logisch maken. Waarom je wilt stoppen met een slechte gewoonte bijvoorbeeld, of meer wilt gaan sporten, een andere baan zoeken, gezonder leven, een coaching volgen, voor jezelf opkomen, of iets anders dat je graag zou willen.

2. De rol van je reptielbrein bij uitstelgedrag

Het oudste breindeel, het reptielbrein, is echter een gewoontedier. Het doet alles op instinct, op de automatische piloot dus. En wil graag dat alles bij het oude blijft, zelfs als je met je gewoontes en gedrag afstevent op een burn-out. Want als alles hetzelfde blijft, dat voelt veilig. Wil je dus iets veranderen in je leven? Dan loop je tegen dat deel in jezelf aan dat patronen automatisch herhaalt.

3. De rol van je zoogdierbrein van uitstelgedrag

Het op 1 na oudste breindeel, het zoogdierbrein, heeft alles te maken met emotie. Het wil dat je gelukkig bent en wil pijn vermijden. Het stimuleert je om gedrag te herhalen dat je een prettig gevoel geeft en is erop uit om onplezierige ervaringen uit de weg te gaan.

Waarom voel je opluchting als je iets uitstelt?

Als je je niet bewust bent van de processen die onbewust op de achtergrond spelen, zal je neo cortex al snel een nieuw verhaal produceren. Omdat je reptielbrein en zoogdierbrein als het ware opspelen als jij iets wilt veranderen in je leven. Voordat je het weet vertel je jezelf plots een verhaal dat de impulsen van de andere breindelen plausibel maakt. En dat net zo geloofwaardig klinkt als je oorspronkelijke redenering waarom je iets wilde veranderen in je leven. En kun je met een gerust hart iets uitstellen.

Je voelt je op dat moment zelfs even opgelucht. Bijvoorbeeld als je voor de zoveelste keer toch nog maar eens die laatste sigaret opsteekt, of niet gaat hardlopen ‘omdat het regent’. Het voelt alsof er daadwerkelijk iets is opgelost. Helaas is dit niet het geval. En ga je niet sporten, stoppen met een slechte gewoonte, voor jezelf opkomen, een andere baan zoeken, enz.

Je maakt hiermee niet eens pas op de plaats, maar doet een paar flinke stappen terug. Omdat je een zoveelste verhaal toevoegt aan de verzameling waarom je iets niet zou doen.

Wat helpt om uitstelgedrag te voorkomen

Heb je een weloverwogen beslissing genomen? Houd je daar dan voortaan aan. En zet steeds opnieuw stappen in de richting die je had uitgestippeld. Want alleen buiten je comfortzone is groei en verandering mogelijk. Het reptiel en het zoogdier in je wennen er op den duur als je doorzet vanzelf aan. En gaan dat als veilig en prettig ervaren.

Want het is simpel: wil je iets anders dan je altijd krijgt? Doe dan iets anders dan je altijd deed. Een andere manier is er niet.

6 tips tegen uitstelgedrag

Tip 1: Wees bewust

Wees je ervan bewust dat je uit je comfortzone stapt en wat dit in je breindelen teweeg brengt. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee. Laat je dus niet bedotten door een nieuw verhaal dat leidt tot uitstel en uiteindelijk afstel.

Tip 2: Let op je toon

Let op de toon waarop je jezelf in gedachten toespreekt. Laat je besluit om iets te veranderen of te gaan doen resoluut klinken en eindig laag in toon.

Tip 3: Kap uitstelgedachten af

Houd je in je gedachten nooit bezig met waarom je een nieuwe gewoonte zou uitstellen of afstellen. Komen er gedachten (verhalen) in je op waarom je iets niet zou doen of volhouden, kap deze onmiddellijk af met STOP, ander onderwerp.

Tip 4: Richt je op waarom wel

Houd jezelf goed voor ogen welke voordelen jouw besluit en nieuwe gewoontes je gaan opleveren. Zie het voor je. Zo vaak en zo levendig mogelijk. En vertel je zelf voortaan alleen nog maar waarom je iets wel zou doen, en doe het vervolgens ook meteen!

Tip 5: Doe deze oefening

Oefen in het resoluut toespreken van jezelf. Gebruik daarvoor het eerste wat er in je opkomt dat je graag zou willen doen/ veranderen. Doe het eerst eens hardop. Eindig je zinnen daarbij niet hoog, dat is twijfeltaal. Maar eindig zacht of laag. Zodat je hoort wanneer het nog krachtiger mag klinken. Doe het daarna in gedachten. Als je het goed doet, voel je dat het energie geeft.

Tip 6: Onderneem meteen actie

Onderneem altijd meteen actie. En plan het niet voor morgen of overmorgen. Alle andere opties vallen nou eenmaal voordat je het weet onder: van uitstel komt afstel.

Heb je hulp nodig om daadkrachtig te worden?

Ga naar: Online-Training Stoppen met Uitstelgedrag

Lees hier alles over: Persoonlijk Consult 

Wil je meer weten over de MindTuningpraktijk en hoe wij je kunnen helpen? Neem dan gerust contact met ons op.