Perfectionisme Loslaten – Tips
Lijd jij aan perfectionisme? Dan kan dit leiden tot angst en/of burn-out door de constante druk die je op jezelf legt. Perfectionisme loslaten is het beste wat je voor jezelf kan doen om gezond te blijven en op een fijne manier alles uit het leven te halen wat erin zit. In deze blog leggen we je uit hoe!
Hoe weet je of je perfectionistisch bent?
Het is prima als je je inzet om een klus goed te klaren. Je stinkende best doen ergens voor, daar is dus niets mis mee. Maar wanneer ga je de grens over van op een gezonde manier hard voor iets werken, naar ongezond perfectionisme…?
Je komt daar op een eenvoudige manier achter. Namelijk door te kijken naar het gevoel dat je hebt in je lichaam. Want ergens op een gezonde manier in willen uitblinken, iets verbeteren of heel goed willen doen, gaat gepaard met positieve emoties en prettige lichamelijke sensaties. Perfectionisme daarentegen geeft je helemaal geen positief gevoel.
Emoties bij perfectionisme
Emoties bij perfectionisme zijn bijvoorbeeld stress en faalangst. Het gaat gepaard met over analyseren, werkverslaving, zelfkritiek, angst voor fouten maken, onzekerheid, piekeren en twijfel. Met gejaagdheid, knoop in je maag, misschien zelfs hoofdpijn.
En ja, perfectionisten kunnen er ’s nachts wakker van liggen of ze een taak van die dag wel goed hebben gedaan. Of hoe het nou moet morgen op de zaak omdat zij er dan niet zijn om ervoor te zorgen dat er niks mis gaat.
Maar ook wakker schrikken badend in het zweet omdat je opeens zeker weet dat je iets belangrijk bent vergeten waardoor je die klus van vandaag toch weer niet perfect hebt volbracht, komt voor als het ook thuis niet lukt je perfectionisme los te laten.
Perfectionisme en relaties
Perfectionisme komt niet alleen voor op de werkvloer of als het gaat om leer- en sportprestaties, maar ook in relaties met anderen. Je wilt bijvoorbeeld de allerbeste partner van de wereld zijn om maar steeds weer die glimlach te krijgen van de ander. Omdat je bang bent om ‘door de mand te vallen’. Dat de ander je niet goed en leuk genoeg meer vindt. Je bent dus een perfectionist uit angst om verlaten te worden.
Het kan ook zijn dat je probeert het perfecte plaatje te creëren voor de buitenwereld. Naast de perfecte relatie vraagt dat dan bijvoorbeeld om het perfecte huis, auto, inbouwkeuken, kleding en niet te vergeten: de perfecte kinderen die ook geen fouten maken mogen.
Je bent in dat geval niet alleen heel veeleisend naar jezelf toe, maar ook naar je partner en bijvoorbeeld je kinderen.
Helaas doet social media niet veel goed op dit gebied. Wat mensen er graag laten zien is het perfecte leven, waardoor anderen denken dat zij daar ook aan moeten voldoen, terwijl het in werkelijkheid allemaal niet zo perfect is. Een simpel voorbeeldje: hoe vaak posten mensen een selfie nadat ze zo’n foto eerst een aantal keer opnieuw genomen hebben, omdat de vorige niet goed genoeg waren? Het is vaak helemaal niet zo spontaan als het lijkt.
Het posten van het perfecte leven op de socials is vaak heel hard werken en een vorm van ongezond perfectionisme, dat ook weer ongezond perfectionisme bij anderen aanwakkert.
Perfectionisme loslaten stap 1
Het is belangrijk om perfectionisme bewust los te laten. Dat betekent dus dat je er niet langer aan vasthoudt en je er afscheid van neemt.
Loslaten kun je vergelijken met een deur die je achter je dicht doet, waarna je een andere deur opent en daar naar binnen stapt.
Hoe het eruit zag in je perfectionistische wereld en hoe jij je daar voelde, dat weet je heel goed. Maar wat wil je wat daarvoor in de plaats komt? Met andere woorden; wat is jouw wens?
Je wens formuleren
Jouw wens zou bijvoorbeeld kunnen zijn: ik wil met zelfvertrouwen, ontspannen en met plezier aan mijn taken werken. Waarbij ik realistische doelen stel en mijn eigen grenzen respecteer. En voldoende tijd nemen voor ontspanning en de mensen die mij lief zijn.
Start met loslaten van perfectionisme door nu eerst bewust jouw wens voor jezelf te formuleren.
Perfectionisme loslaten stap 2
Herken je triggers en roei ze uit, dat is de tweede stap om perfectionisme los te laten.
Wat triggert jouw perfectionistische gedrag? Is dat bijvoorbeeld een slecht zelfbeeld, gebrek aan assertiviteit, weinig of geen zelfvertrouwen of angst dat je fouten maakt? Ga er dan mee aan de slag om het bestaansrecht van deze triggers uit te roeien. Want zodra de triggers verdwijnen, lost perfectionisme zelf ook op.
Handige zelfhulpmiddelen hierbij zijn bijvoorbeeld:
Online training Zelfvertrouwen
Online training Faalangst oplossen
Perfectionisme loslaten stap 3
Perfectionisme heeft alles te maken met gedachten. Zodra je met iets bezig bent en jouw plezier omslaat in spanning, betekent dit dat je denken in de ban is geraakt van het streven naar perfectie. Dat je te hoge eisen aan jezelf stelt en veel te streng bent.
Jezelf in het nu brengen
Word je ervan bewust en stop op zo’n moment met wat je aan het doen bent. En haal jezelf ervan weg. Dit doe je door jezelf volledig in het nu te brengen. Dit gaat als volgt:
Kijk om je heen en draai je hoofd daarbij goed mee in de richting waarin je kijkt. Maak je visuele wereld zo groot mogelijk; kijk dus goed rond.
Je merkt meteen dat het activeren van je visuele zintuig je uit je innerlijke horrorscenario haalt die wordt gedomineerd door perfectionistische gedachten.
Vergelijk het met het kijken naar een griezelfilm. Je wordt er volkomen ingezogen. Je voelt enorme spanning en wordt misschien zelfs bang. Maar zodra je de bioscoop verlaat en de werkelijke wereld waarneemt, valt dat allemaal van je af.
Andere handige hulpmiddelen om zenuwen en spanning op te lossen zijn:
Perfectionisme loslaten stap 4
Ook perfectionisme en eindeloos piekeren horen onlosmakelijk bij elkaar. ‘Heb ik het wel goed gedaan? Stel je voor dat er toch nog iets niet helemaal goed is, of beter kan…’
Het zijn voorbeelden van piekergedachten die zich aandienen, terwijl je iets al hebt nagekeken op eventuele fouten (misschien zelfs al meerdere keren) en die je aanzetten om alles weer opnieuw te checken.
Het zijn eveneens piekergedachten die ervoor zorgen dat je alles waar je zo hard aan hebt gewerkt in de prullenbak belandt en je een klus helemaal opnieuw gaat doen. Je angst om te falen, het over analyseren en andere doemscenario’s, vallen er ook onder.
Handig hulpmiddel om het piekeren af te leren is de online training Stoppen met piekeren.
Perfectionisme loslaten stap 5
Bewegen en dan het liefste in de natuur doet wonderen. Het helpt tegen sombere gedachten waar je als perfectionist last van kunt hebben en zorgt voor stressreductie.
Vooral bij perfectionisten, schiet dat ontspannen bewegen in de natuur erbij in. Want omdat je bang bent om niet goed genoeg te zijn, vergooi je een link deel van je kostbare tijd aan het bewijzen dat je echt heel erg de moeite waard bent.
Je wordt daar heel moe van, terwijl je beter iets leuks en ontspannens zou kunnen doen.
Perfectionisme loslaten stap 6
‘Richt je op vooruitgang in plaats van perfectie’, is een bekende quote van David Perlmutter, een gerenommeerd neurowetenschapper. Er valt namelijk een wereld te winnen als je perfectionisme loslaat en in plaats daarvan kiest voor een focus op zelfontwikkeling en groei.
De nadelen van perfect willen zijn
Het nastreven van perfectie komt voort uit een negatief zelfbeeld. En het creëert negatieve emoties zoals faalangst, nerveus zijn, spanning en gevoelens van onvermogen. Wat je ook doet of erin stopt, het resultaat van wat jij doet is nooit goed genoeg in jouw ogen.
Je zelftwijfel neemt niet af, je zelfbeeld groeit niet en je drijfveer, de angst om niet goed genoeg te zijn, blijft bestaan. Tel daarbij op dat perfectionisme ook nog eens heel veel extra tijd opslokt. En tijd komt nooit terug…
De voordelen van streven naar vooruitgang
Streven naar vooruitgang aan de andere kant, heeft een positieve inslag. Het betekent dat je je best doet en imperfectie en fouten maken gewoon mag. Omdat je daarvan leert en jij jezelf keer op keer kunt verbeteren. Je vertrouwen in jezelf wordt daarmee steeds groter en je zelfbeeld zal alleen maar groeien. Dat geldt ook voor je kennis en kunde.
Wees daarom voortaan mild voor jezelf, kies voor een positieve spiraal en ga aan de slag met de tips uit dit artikel.
Wil je meer hulp van ons?
Bestsellers van Pieter Frijters
